Менің зерттеулерім
Тіл – ойдың көрінісі ғана емес, ол – ойды қалыптастыратын құрылым. Менің ғылыми қызметімнің негізгі мақсаты – осы күрделі құрылымды түрлі қырынан зерттеу. Мен тілдің тарихи дамуы мен қазіргі қолданысы арасындағы көрінбейтін байланыстарды ашуға, сондай-ақ әртүрлі тілдер мен мәдениеттердің диалогын түсінуге тырысамын. Бұл бетте менің негізгі зерттеу бағыттарым, қолданатын әдістерім және ғылыми ұстанымдарым туралы толығырақ таныса аласыз.
Зерттеудегі негізгі ұстанымдарым
Менің зерттеулерім бірнеше негізгі әдіснамалық ұстанымға сүйенеді:
- Салыстырмалы-тарихи талдау: Тілдік құбылыстарды статикалық күйде емес, тарихи даму үдерісінде қарастырамын. Түркі тілдерінің ортақ мұрасы мен ерекшеліктерін салыстыру арқылы тілдің эволюциялық заңдылықтарын анықтаймын.
- Пәнаралық тәсіл: Тілді тек лингвистика аясында шектемей, оны әдебиет, мәдениеттану, тарих және соңғы кездері цифрлық технологиялармен байланыстыра зерттеймін.
- Қолданбалы бағыт: Теориялық зерттеулердің нәтижелері тек ғылыми мақалаларда қалмауы керек. Мен әрбір зерттеудің білім беру саласында, әсіресе тіл оқыту әдістемесін жетілдіруде нақты қолданыс табуын мақсат етемін.
Негізгі зерттеу бағыттарым
1. Лингвистикалық талдау: тілдің ішкі құрылымы
Бұл бағыт тілдің негізгі құрылымдық деңгейлерін – морфология, синтаксис және лексиканы – салыстырмалы аспектіде зерттеуге арналған. Менің негізгі қызығушылығым – түркі тілдерінің грамматикалық құрылымындағы әмбебап принциптер мен әр тілдің өзіне тән ерекшеліктерін анықтау. Зерттеулерімде көне жазба ескерткіштердегі тілдік деректер мен қазіргі тілдің нормаларын салыстыру арқылы тілдік өзгерістердің себеп-салдарын талдаймын.
- Негізгі тақырыптар: тарихи грамматика, этимология, салыстырмалы лексикология.
2. Тілді оқыту инновациялары: педагогика және технология
Бұл бағыт тілді оқыту үдерісін заманауи талаптарға сай жетілдіруді көздейді. Мен дәстүрлі оқытушыға бағытталған модельден студентке бағытталған, белсенді оқу ортасын қалыптастыруға көшуді зерттеймін. Зерттеулерімде «төңкерілген сынып» (flipped classroom), жобаға негізделген оқыту (PBL) және ЖИ мен интерактивті цифрлық құралдарды сабаққа енгізудің тиімділігін талдаймын. Мақсат – студенттердің тек білім алып қана қоймай, оны өз бетінше қолдана білу дағдыларын дамыту.
- Негізгі тақырыптар: педагогикалық дизайн, білім беру технологиялары, тілді екінші тіл ретінде оқыту (L2 teaching).
3. Семантика және прагматика: мағынаның құрылуы
Бұл бағыт сөздің немесе сөйлемнің тура мағынасынан гөрі, оның астарлы, контекстуалды және мәдени мағынасын зерттеуге арналған. Менің негізгі зерттеу нысаным – тұрақты сөз тіркестері, мақал-мәтелдер мен идиомалар. Бұл тілдік бірліктер арқылы белгілі бір ұлттың дүниетанымы, құндылықтары мен ойлау жүйесі қалай көрініс табатынын зерттеймін. Зерттеулерімде тілдік мағынаның уақыт пен мәдени ортаға байланысты қалай өзгеретініне ерекше назар аударамын.
- Негізгі тақырыптар: лингвомәдениеттану, фразеология, паремиология, контекстуалды талдау.
4. Түркітану (Turkic Studies): біріктіруші сала
Бұл – менің барлық зерттеулерімді біріктіретін негізгі ғылыми сала. Жоғарыда аталған барлық зерттеулер түркітанудың кең ауқымында жүзеге асырылады. Бұл бағыт түркі халықтарының тілдік, әдеби және мәдени мұрасының ортақ тарихи тамырларын анықтауға және олардың қазіргі замандағы дамуын салыстырмалы түрде зерттеуге бағытталған.
- Негізгі тақырыптар: салыстырмалы түркітану, көне түркі жазба ескерткіштері, тілдік байланыстар.
Менің ғылыми жұмыстарым
Оқулықтар
«Түрікше-қазақша түсіндірмелі тұрақты сөз тіркестері (ЖИ иллюстрациясымен)». Әдістемелік оқу құралы.
Бұл оқу құралы – екі бауырлас тілдің фразеологиялық байлығын салыстыра зерттейтін бірегей еңбек. Еңбектің басты ерекшелігі – әрбір тұрақты тіркестің мағынасын ашуға көмектесетін, жасанды интеллект (AI) арқылы жасалған визуалды иллюстрациялар. Бұл инновациялық тәсіл күрделі идиомаларды есте сақтауды жеңілдетеді.
Алматы, «Лантар books» баспасы, 2025.
ISBN 978-601-7097-65-3
«Мүниәтүл-ғузат» қолжазбасының
зерттелуі. Монография
Бұл монография – ортағасырлық Қыпшақ дәуірінің бірегей жазба ескерткіші «Мүниәтүл-ғузат» қолжазбасына арналған іргелі зерттеу. Еңбекте қолжазбаның тілдік ерекшеліктері, лексикалық құрамы және грамматикалық құрылымы терең талданады. Бұл зерттеу түркі тілдерінің тарихи даму жолын түсінуге және түркітану ғылымына қосылған маңызды үлес болып табылады.
Алматы, «Таңбалы» баспасы, 2023.
ISBN 978-601-7647-23-0
Ортақ және ұқсас мақал-мәтелдер. Түрік, қазақ, ағылшын тілдерінде. Көмекші оқу құралы
Бұл оқу құралы үш түрлі тілдегі – қазақ, түрік және ағылшын – ортақ даналықты зерттейді. Мақал-мәтелдерді салыстыра отырып, оқырмандар тіл үйреніп қана қоймай, әртүрлі мәдениеттердің дүниетанымындағы ұқсастықтарды тани алады.
Алматы, «Таңбалы» баспасы, 2018.
ISBN 978-9965-792-74-8
Yabancılar için ileri
seviye Türkçe-1. Ders kitabı.
Бұл оқулық – түрік тілін тереңдетіп оқып жатқан шетелдіктерге арналған кешенді құрал. Кітаптың мақсаты – студенттердің B2 (ортадан жоғары) деңгейінен C1 (академиялық) деңгейіне өтуіне көмектесу. Оқулықта күрделі грамматикалық тақырыптар, ресми және академиялық стильде жазу, сонымен қатар еркін сөйлеу дағдыларын дамытуға бағытталған практикалық тапсырмалар жинақталған.
Алматы, «Print World» баспасы, 2015.
E-материалдар
Әдістемелік оқу құралы түрікше — қазақша түсіндірмелі тұрақты сөз тіркестері (ЖИ иллюстрациясымен)
“Әдістемелік оқу құралы. Түрікше-қазақша түсіндірмелі
тұрақты сөз тіркестері. (ЖИ иллюстрациясымен)” – тіл
үйренушілерге фразеологизмдерді жаңа әдіспен үйретуге
арналған әдістемелік оқу құралы. Бұл оқу құралы тіл
үйренушілерге көп қабатты мағынаға ие үйренуде қиындық
тудыратын фразеологизмдерді бейнелі және түсіндірме
суреттер арқылы оқытуға бағытталған.
Қазақша-ағылшынша мағынасы ұқсас мақал-мәтелдер
Тілді үйренудің ең қызықты жолы – мақал-мәтелдер!
Бұл е-кітапта қазақ халқының 29 мақал-мәтелі және олардың
ағылшын тіліндегі мағыналас баламалары берілген.
